Obecność białka w moczu jest stanem chorobowym znanym jako białkomocz lub albuminuria. Nerki wyrzucają białko do moczu, gdy nie mają wystarczająco dużo czasu, aby je prawidłowo usunąć. Białko w moczu może być normalnym skutkiem ubocznym ćwiczeń lub gorączki, ale może też wskazywać na chorobę nerek. Oto kilka rzeczy, na które należy zwrócić uwagę, gdy zauważysz białko w moczu.
Białkomocz ortostatyczny
Pacjenci, u których poziom białka w moczu przekracza normę, co określa się mianem białkomoczu ortostatycznego, powinni zostać zbadani przez lekarza. Stan ten jest zwykle rozpoznawany, gdy pacjent odczuwa go przez co najmniej 30 dni. Lekarz może zdiagnozować ten stan poprzez pobranie próbek moczu o dwóch różnych porach, od 7 rano do 23 wieczorem, a następnie porównanie zawartości białka w próbkach. W celu potwierdzenia diagnozy zostanie również zmierzony stosunek białka moczu do kreatyniny.
Różnica między wydalaniem białka w pozycji leżącej i stojącej jest różnicą między białkomoczem ortostatycznym i posturalnym. Wydalanie białka z dróg moczowych w pozycji stojącej jest znacznie większe niż w pozycji leżącej, co sprawia, że białkomocz ortostatyczny jest częstszą przyczyną izolowanego białkomoczu u dzieci i młodzieży. U dorosłych stan ten występuje rzadko, ale właściwe rozpoznanie może zapobiec niepotrzebnej interwencji.
Diagnozowanie białkomoczu opiera się zwykle na określeniu stosunku białka w moczu do kreatyniny. U dzieci białkomocz najlepiej zdiagnozować, porównując poranne i popołudniowe próbki moczu. Stan ten zwykle ustępuje samoistnie bez leczenia, a nawet może zniknąć samoistnie. Lekarz może zmierzyć stosunek białek i albumin, mierząc pierwszą próbkę moczu po dniu odpoczynku.
Przyczyna białkomoczu nie zawsze jest jasna, ale w celu odróżnienia zaburzeń łagodnych od poważnych konieczne jest przeprowadzenie dokładnych badań i zebranie wywiadu. Do najczęstszych przyczyn białkomoczu należą: gorączka, odwodnienie, intensywny wysiłek fizyczny, stres emocjonalny i ostra choroba. Chociaż poważne choroby, takie jak kłębuszkowe zapalenie nerek lub szpiczak mnogi, często wiążą się z białkomoczem, należy pamiętać, że obecność nasienia, śluzu i białych krwinek również może być przyczyną fałszywie dodatniego wyniku badania moczu metodą dipstick. Nie należy więc wpadać w panikę i zadbać o dokładną diagnostykę lekarską.
Białkomocz jest nie tylko wskaźnikiem prognostycznym uszkodzenia nerek, ale może być również wykorzystywany jako wczesny sygnał ostrzegawczy CKD u pacjenta z prawidłowym GFR. Zmniejszając białkomocz, lekarze mogą zapobiec dalszemu pogarszaniu się funkcji nerek. Białkomocz może być spowodowany zwiększonym wydzielaniem białka Tamm-Horsfalla, które może być toksyczne. Ponadto, białkomocz może prowadzić do niewydolności nerek.
Przemijający białkomocz
Kobieta w wieku około 40 lat zgłasza się do lekarza z przemijającym białkomoczem w moczu (PKU). Nie miała wcześniej poważnych dolegliwości, w jej rodzinie nie występowały choroby nerek, nie miała objawów zakażenia dróg moczowych. Nie ma żadnych objawów zakażenia dróg moczowych ani obrzęków. Nie jest w ciąży, ani nie była ostatnio odwodniona. Niemniej jednak białkomocz może wskazywać na wczesne rozpoznanie choroby nerek i wiąże się z wysokim ryzykiem rozwoju chorób układu krążenia, nadciśnienia tętniczego i upośledzenia funkcji nerek. Jeśli białkomocz utrzymuje się po dwóch badaniach, lekarz musi dokładniej zbadać stan pacjenta.
Jeśli u pacjenta występuje przemijający białkomocz, lekarz najpierw wykluczy chorobę podstawową. Zazwyczaj jest to objaw stresu lub intensywnych ćwiczeń fizycznych. Jeśli jednak wyniki laboratoryjne białkomoczu przekraczają 150 mg na dobę, należy natychmiast zgłosić się do lekarza. Jeśli dolegliwości nie ustępują, należy wykonać badanie krwi i biopsję nerki, aby wykluczyć poważne problemy zdrowotne.
Gdy nerki funkcjonują prawidłowo, mogą zapobiegać tworzeniu się nadmiaru białka w moczu. Jeśli nerki nie funkcjonują prawidłowo, nadmiar białka jest wydalany z organizmu. Wydalanie białka jest powszechne u osób z chorobami nerek. Jeśli u pacjenta występuje białkomocz, lekarz stara się ustalić jego przyczynę i opracować plan leczenia. Jeśli białkomocz jest spowodowany chorobą nerek, lekarz wykona badanie czynności nerek w celu określenia stopnia uszkodzenia i zaleci odpowiedni sposób leczenia.
W przypadku rozpoznania przewlekłej choroby nerek, lekarz zaleci wykonanie badania moczu w celu zdiagnozowania tego stanu. Lekarz użyje bagnetu z końcówką chemiczną, która zmienia kolor, jeśli w moczu obecna jest jakaś substancja. Mocz jest również badany pod mikroskopem w celu sprawdzenia, czy nie zawiera czerwonych i białych krwinek, bakterii lub kryształów, które mogą przekształcić się w kamienie nerkowe. W niektórych przypadkach białkomocz może być objawem stanu przedrzucawkowego. W przypadku chorób przewlekłych powodujących ten stan, leczenie powinno obejmować leki i zmianę diety.Pokrewne Tematy